βλάβες των ονυχών

Βλάβες των ονύχων

Τα νύχια είναι τα εξαρτήματα του δέρματος και αντιδρούν σε διαφόρους βλαπτικούς παράγοντες, οι αλλοιώσεις στα νυχιά τις περισσότερες φορές είναι αδιευκρίνιστες.

Οι νόσοι των νυχιών, οφείλονται σε κληρονομικά ή επίκτητα αίτια. Οι διαταραχές των νυχιών παρατηρούνται από την μήτρα του νυχιού ή από τον μηνίσκο ή από την κοίτη ή από το σώμα του νυχιού ή και από το παρωνυχίο ανάλογα με την αιτία πρόκλησης.

Τις περισσότερες περιπτώσεις η διάγνωση είναι δύσκολη λόγο της δυσκολίας που παρουσιάζει η ιστολογική διερεύνηση τους, συμφώνα με τον Samman P.D στο βιβλίο του Τhe nails in disease.

Οι βλάβες των ονύχων

Μερικές από τις βλάβες των ονύχων είναι:

Ανωνυχία (Aninychia): Είναι μια σπάνια κατάσταση και παρουσιάζεται συνήθως από την γέννηση – συγγενής ή είναι επίκτητη (μέσω τραυματισμού). Χαρακτηρίζεται από μερική ή ολική έλλειψη μερικών νυχιών ή όλων των νυχιών.

Δυσχρωμίες ονύχων (Discoloration): Οι δυσχρωμίες των νυχιών μπορούν να οφείλονται σε πολλά αίτια. όπως διάφορες χρωστικές ουσίες που χρησιμοποίει το άτομο στο χώρο εργασίας και οι οποίες έχουν εισέρθει κάτω από το νύχι ή λόγω του καπνίσματος (νικοτίνη) να παρουσιαστεί δυσχρωμία στο δάκτυλο ή και στο νύχι. Ακόμη μπορεί να υπάρξει δυσχρωμία από την συστηματική λήψη φαρμάκων, δυσχρωμία από μελαγχρωματικό (junctional) σπίλο της μήτρας του νυχιού ή σε ένα κακοήθες μελάνωμα.

Προσοχή: Σε όλες τις δυσχρωμίες δέρματος και ονύχων ο Ποδολόγος συστήνει και παραπέμπει απαραιτήτως τον ασθενή για την διάγνωση σε ειδικό Δερματολόγο.

Τραυματισμός ονύχων: Ο τραυματισμός ονύχων κυρίως του μέγα δακτύλου προκαλείται από διαφόρους παράγοντες. Την περιοχή του τραυματισμένου όνυχα την επισκοπεί ο Ποδολόγος ή ο Δερματολόγος. Η επιλογή του θεράποντα εξαρτάται από τη διάγνωση. Εάν θεωρηθεί ότι η αιτία είναι παθολογική και ο τραυματισμός έχει προκληθεί από δερματική υπονύχια εκχύμωση πρέπει ο ασθενής να οδηγηθεί άμεσα στον δερματολόγο επειδή υπάρχει κίνδυνος να αναπτύσσεται αιμάτωμα καρκινώματος και όχι τραυματισμός.

Προσοχή:

Το αιμάτωμα του καρκίνου έχει την ιδιότητα να αναπτύσσεται κάτω από την ονυχαία πλακά και πολλές φορές να είναι πανομοιότυπο με έναν απλό τραυματισμό από χτύπημα ή από στενό υπόδημα. Όμως, δεν έχει την ιδία παθολογική συμπεριφορά. Ο τραυματισμός, δεν ενέχει άμεση επικινδυνότητα και συνήθως οφείλεται σε τραυματισμούς από αντικείμενα, στενά υποδήματα, από πιέσεις που δέχονται τα πόδια μας από αθλητικές δραστηριότητες, από υπερπλασία του σώματος του νυχιού, από παρενέργειες φαρμάκων ή από μια κακή περιποίηση.

Ο Ποδολόγος ενημερώνεται από τον ασθενή γύρω από τον τραυματισμό και την αποκόλληση της ονυχαίας πλάκας από την κύτη για τα αίτια του τραυματισμού και τον χρόνο που προκλήθηκε. Στην συνέχεια αφαιρεί τον τραυματισμένο όνυχα για να υπάρξει η δυνατότητα επανέκφυσης του νυχιού χωρίς να εμποδίζεται η κάθοδος του. Σε περίπτωση που το τραυματισμένο σώμα του νυχιού (ονυχαία πλακά) δεν απομακρυνθεί, ο επανακφυόμενος όνυχας δεν μπορεί να ολισθήσει γιατί έχει ως εμπόδιο τον τραυματισμένο όνυχα, με αποτέλεσμα την αναδίπλωση του υγιούς επανακφυόμενου όνυχα, άνω του τραυματισμένου όνυχα. Είναι τόσο επώδυνο, όσο και αισθητικά αποκρουστικό.

Λέπτυνση των νυχιών (Thinning): Δεν υπαρχή σαφής αίτια στις περισσότερες περιπτώσεις. Στην ψωρίαση μπορεί να παρατηρηθεί μια λέπτυνση ονύχων.

Αιμορραγίες των νυχιών (Haemorrhage): Οι υπονύχιες αιμορραγίες οφείλονται κατά κύριο λόγο σε τραύμα ή σε παρατεταμένη πίεση του δακτύλου από ορισμένα σπορ.

Ο Ποδολόγος ελέγχει τον τραυματισμένο όνυχα, τον αφαιρεί με μεγάλη προσοχή και φροντίζει το υπονύχιο τραύμα. Περαιτέρω συστήνει στον ασθενή κατάλληλα υποδήματα για να μην ασκούνται μεγάλες πιέσεις και φυσικά να τηρεί τους κανόνες υγιεινής ώστε να μην υπάρχουν μολύνσεις. Είναι σημαντικό επίσης, η επίσκεψη στον ποδολόγο ανά τακτά χρονικά διαστήματα για τον έλεγχο τον τραυμάτων του.

Υπερτροφία (Hypertrophy): Η υπερτροφία των νυχιών είναι συνήθως αποτέλεσμα τραύματος. Χαρακτηρίζεται από πάχυνση των νυχιών η οποία οφείλεται τόσο στην πάχυνση του σώματος του νυχιού όσο και στην κοίτη του. Η υπερτροφία των νυχιών, αναλόγως με τον βαθμό της, διακρίνεται στην ονύχωση (απλή πάχυνση των νυχιών), στην παρωνυχία (εντονότερη πάχυνση των νυχιών) και στην ονυχογρύπωση.

Υπονύχια υπερκεράτωση (subungual huperkeratosis): Χαρακτηρίζεται από προοδευτική συσσώρευση φαιάς ή κίτρινης κρεατώδους ουσίας κάτω από τον όνυχα και οφείλεται στην ακανόνιστη αύξηση του επιθήλιου της κοίτης του όνυχα. Η υπονύχια υπερκεράτωση συνήθως παρατηρείται σε ψωρίαση, ερυθρά ιόνθιο πιτυρίαση, χρόνιο έκζεμα, ονυχομυκητιάσεις κ.α.

Πληκτροδακτυλία (Clubbing, Hippocratic nails): Περιγράφηκε πρώτη φόρα από τον Ιπποκράτη, η δυσμορφία αυτή των ονύχων έχει ως εικόνα την απώλεια της φυσιολογικής γωνίας που σχηματίζεται από το νύχι και το πρόσθιο παρωνύχιο. Τα μαλακά μόρια των ονυχοφόρων φαλάγγων είναι διογκωμένα, υπερτροφικά οιδηματώδη, έχουν σύσταση σκληροελαστική και ενίοτε χρώμα κυανό.

Τα Ιπποκράτεια νυχιά παρατηρούνται σε χρονιές φλεγμονώδεις και νεοπλασματικές πνευμονοπάθειες, σε χρόνιες συγγενείς καρδιόπαθειες, σε παθήσεις του θυρεοειδή, στην κίρρωση του ύπατος κ.α.

Ο Ποδολόγος του Medical Step σε αυτές τις περιπτώσεις φροντίζει τα νυχιά και βελτίωνει το σχήμα τους μέσω τεχνικών σκευασμάτων και σε συνεργασία με τον ιατρό.

Κοιλονυχία (Koilonychia): Ονομάζεται η κοίλανση του όνυχα στο μέσο της ραχιαίας επιφανείας του, ενώ τα άκρα της επιφανείας αυτής παρουσιάζονται ανεστραμμένα. Ο δίσκος του νυχιού λεπταίνει και παίρνει μορφή κοχλιαρίου. Η διαταραχή αυτή του νυχιού είναι περισσότερο εμφανής όταν ο όνυχας παρατηρείται από πλάγια.

Προσβάλει περισσότερο τους όνυχες των χεριών, κυρίως τον αντίχειρα, και λιγότερο συχνά τους όνυχες των δάκτυλων των ποδιών.

Η κοιλονυχία είναι άγνωστης αιτιολογίας, μπορεί όμως να είναι κληρονομική ή να συνδυάζεται συχνά με διαφορές άλλες ανωμαλίες των νυχιών, όπως η λευκονυχία. Επίσης, μπορεί να συνυπάρχει με υπόχρωμη αναιμία (λόγο ελλείψεως σιδήρου) και ειδικότερα στα παιδιά.

– Εγκάρσιες αύλακες (γραμμή του Beau ή αύλακες του Beau ή γραμμές στα νύχια): Οι εγκάρσιες αύλακες του όνυχα ή γραμμές του Beau οφείλονται στην αναστολή της ανάπτυξης του νυχιού λόγω κάποιας διαταραχής στην μήτρα του. Είναι συνήθως επιφανειακές και εναλλάσσονται με εγκάρσιες υποτυπώδεις ακρολοφίες προσδίδοντας κυματοειδή όψη στον όνυχα.

Όταν οι αύλακες παρουσιάζονται σε αρκετά νύχια ή και σε όλα τα νύχια, τότε τα πιθανά αιτία είναι τα φάρμακα, οι τραυματισμοί, τα εγκαύματα στα χέρια, οι παρωνυχίες, ο πυρετός, οι αγγειοπάθειες, ο διαβήτης, η έλλειψη ψευδαργύρου, η διάρροια, η γαστρίτιδα κ.α.

Όταν υπάρχει μια σειρά από εγκάρσιες αύλακες παράλληλες περισσότερο προς την εγγύς πτυχή του όνυχα παρά προς το κυρτό μέρος του μηνίσκου, και οι οποίες χωρίζονται μεταξύ τους από ακρολοφίες υγιούς όνυχα, τότε το πιθανότερο αίτιο είναι ο επανειλημμένος τραυματισμός της μήτρας από υπερβολικό μανικιούρ.

Η αναφορά της αλλοίωσης αυτής των νυχιών αναφέρεται το 1846 από τον Γάλλο ιατρό Joseph Honore Simon Beau (1806-1865).

Ονυχόλυση (Onycholysis): Η βλάβη αφορά την αποκόλληση του νυχιού από την κοίτη του. Έχει παρατηρηθεί σε άτομα που πάσχουν από ψωρίαση ή μυκητιάσεις, στον οστρακοειδή όνυχα – ονυχοκύρτωση, στο σύνδρομο κίτρινων νυχιών στην υπεριδρωσία κ.α. Ο τραυματισμός του νυχιού μπορεί να βοηθήσει στην έναρξη της διαταραχής ή στην επιδείνωση της. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα αίτια είναι άγνωστα.

Ευθραυστότητα των νυχιών (Brittleness): Οι αίτιες ευθραυστότητας μπορεί να είναι τοπικές ή συστηματικές. Από τις τοπικές αίτιες, η πιο κοινή είναι η συχνή επαφή με το νερό και ιδιαίτερα όταν είναι αλκαλικό. Από τις συστηματικές αίτιες, η ανεπάρκεια της περιφερικής κυκλοφορίας και η αναιμία από έλλειψη σιδηρού είναι οι πιο συχνές. Σε πολλές περιπτώσεις η αιτία παραμένει άγνωστη.

Οι μηχανικές ιδιότητες των νυχιών σχετίζονται με τη δομή αυτών και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την περιεκτικότητα των νυχιών σε νερό. Το φυσιολογικό νύχι περιέχει νερό σε ποσοστό 18%. Όταν η περιεκτικότητα αυτή αυξηθεί λ.χ. μετά την παραμονή των χεριών παρατεταμένα στο νερό, τα νύχια γίνονται μαλακά, ενώ όταν ελαττωθεί τα νύχια γίνονται εύθραυστα.

Για τη θεραπεία των εύθραυστων νυχιών συστήνεται από τους ποδολόγους, να αποφεύγεται η ξηρή ατμόσφαιρα, η συχνή και παρατεταμένη εμβάπτιση στο νερό, καθώς και είναι απαραίτητη η κατάλληλη περιποίηση των νυχιών (κυρίως να κόβουμε τα νύχια κοντά). Ακόμη, θα ήταν χρήσιμο να χρησιμοποιείτε το βράδυ κρεμά χεριών με γλυκερίνη και άμυλο ανά ίσα μέρη και σαλικυλικό οξύ 2% καθώς και προστατευτικά γάντια για τις οικιακές ασχολίες.

Τα καλλυντικά νυχιών: Η έντονη περιποίηση, τα βερνίκια, τα σκληρυντικά, τα διαλυτικά τα τεχνητά νύχια, το τζελ και το ημιμόνιμο βερνίκι δημιουργούν ερεθισμούς, αλλεργίες και μέσω της ακατάλληλης περιποίησης ή εφαρμογή ακατάλληλων προϊόντων μπορεί να παρουσιαστεί ευθραυστότητα των νυχιών.

Τα νυχιά αρχίζουν να σπάνε να αλλοιώνεται το χρώμα τους ενώ ταυτόχρονα εξαιτίας των δυνατών διαλυτών που περιέχονται στα περισσότερα βερνίκια, κυρίως ακετόνη (ασετόν), αφαιρείται η φυσική υγρασία του νυχιού, απολιπώνουν το νύχι χάνει την φυσική λιπαρότητα έντονα με αποτέλεσμα την ξηρότητα, τα νυχιά τρίβονται και φθείρονται πιο εύκολα και προκαλούντα σκισίματα στις άκρες.

Η χρήση των καλλυντικών για τα νυχιά (όζες – μανό, ημιμόνιμο βερνίκι, τζελ και τεχνητά νύχια) δεν αντενδείκνονται, πρέπει όμως να γίνεται με μέτρο.

Ονυχοφαγία: Είναι μία συχνή και άσχημη συνήθεια, όχι μόνο των μικρών παιδιών αλλά και των ενηλίκων. Συνήθως παρατηρείται σε άτομα που έχουν άγχος, στρες, νευρικότητα, πείνα ή και ανία. Είναι μία πράξη ιδεοψυχαναγκαστική ή ασυναίσθητη.

Η συνήθεια αυτή εμφανίζεται κυρίως στην παιδική ηλικία και εξελίσσεται σε χρόνια συνήθεια ενός ενηλίκου. Τα νύχια είναι κατεστραμμένα στο ελεύθερο άκρο τους, το μήκος της ονυχαίας πλάκας γίνεται πολύ μικρό, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις επεκτείνεται το αποτέλεσμα στο επωνύχιο με συνέπεια την ύπαρξη μόλυνσης, πόνου και την μερική ή πλήρη απουσία της ονυχαίας πλακάς.

Η ονυχοφαγία συμφώνα με τον Σίγκμουντ Φρόυντ είναι εκδηλώσεις, κινητικές εκφράσεις, καταπιεσμένου σεξουαλικού άγχους. Μια πιο σύγχρονη, κυρίως νευρολογικής φύσης εκδοχή, είναι ότι μασώντας τα νύχια ή τραβώντας τις τρίχες, διεγείρεται ο εγκέφαλος και δίνει την αίσθηση της ανακούφισης και της ευχαρίστησης.

Το δάγκωμα των νυχιών μπορεί να οδηγήσει στην μεταφορά βακτηρίων που έχουν θάφτει κάτω από την επιφάνεια του νυχιού. Το ίδιο ισχύει και για το τραυματισμένο δέρμα.

Περιοδική απόπτωση των νυχιών (ονυχομάδηση): Ονομάζεται ο αυτόματος αποχωρισμός του νυχιού από την μήτρα του.

Λευκονυχία: Οι λεύκες κηλίδες των νυχιών οφείλονται σε διαταραχή της κερατινοποίησης αυτών ή σε παρουσία φυσαλίδων αέρος κάτω από το νύχι, αν και οι μηχανισμοί αυτοί δεν έχουν επιβεβαιωθεί. Οι λευκές κηλίδες εμφανίζονται αρκετά συχνά και δεν έχουν συνήθη παθολογική σημασία.

Οι λευκές κηλίδες είναι άλλοτε μόνες και άλλοτε πολλαπλές και αφορούν ένα ή περισσότερα νύχια. Έχουν παρατηρηθεί σε μικροτραυματισμούς ή σε μία γενική νόσο. Η ολική λευκονυχία είναι σπάνια.

Χρόνια παρωνυχία: Είναι μια φλεγμονώδη διαταραχή, όπου εμφανίζεται σε άτομα των οποίων τα χέρια εκτίθενται συχνά σε υγρό περιβάλλον. Προκαλείται από λανθασμένο κόψιμο των νυχιών (βαθύ κόψιμο στις πλαϊνές άκρες των νυχιών), στους ανθρώπους που “τρώνε” τα νύχια τους και τραυματίζουν το επωνύχιο, επιτρέποντας σε ερεθιστικές ουσίες να παραβλάπτουν περαιτέρω τις πτυχές του νυχιού.

Στα παιδιά η χρονιά παρωνυχία εμφανίζεται ως συνέπεια του θηλασμού του αντίχειρα. Η ραχιαία επιφάνεια του σώματος του νυχιού είναι κυματιστή και αποκολλημένη. Αυτό οφείλεται στις εγκάρσιες ακρολοφίες που δημιουργούνται από επεισόδια λοιμώξεων όπως σταφυλόκοκκο, στρεπτόκοκκο, κάντιτα, δερματόφυτα και από τον ιό του απλού έρπητα.

Ακόμη από τα πλάγια χείλη του σώματος του νυχιού μπορεί να εκκρίνεται πύον και τα νυχιά να εμφανίζουν δυσχρωμίες και δυστροφίες.

Οι Ποδολόγοι συμβουλεύουν άμεση επίσκεψη στον Δερματολόγο για φαρμακευτική αγωγή (αντιβίωση) και δραστικές αντιβιοτικές κρέμες και διαλύματα. Σε επόμενο στάδιο κρίνεται απαραίτητη επίσκεψη στον Ποδολόγο για να απομακρύνουμε προσεκτικά τα ξένα σώματα και την υπερκερατώση. Η φροντίδα αυτή παρέχεται μέσο εξειδικευμένων προϊόντων και ειδικού επαγγελματικού αποστειρωμένου εξοπλισμού.

Πράσινοι όνυχες: Η πράσινη χροιά των νυχιών μπορεί να είναι περιγεγραμμένη, διάχυτη ή και γενικευμένη και να οφείλεται σε κάντιτα, αερογόνο ψευδομονάδα ή και σε διαφορά είδη του γένους Aspergillus.

Ο Ποδολόγος του Medical Step συμβουλεύει να πραγματοποιηθεί μικροβιολογικός έλεγχος με την λήψη δείγματος από την πάσχουσα ονυχαία περιοχή. Μετά τον ποδολογικό καθαρισμό, προτείνονται δε στον ασθενή σκευάσματα για καθημερινή χρήση κατ’ οίκον και συχνοί τακτικοί ονυχαίοι καθαρισμοί.